یاتاقان به یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین تجهیزات صنعتی گفته می‌شود که کاربرد اصلی آن کاهش اصطکاک میان چندین قطعه فلزی است تا از ساییده شدن آنها جلوگیری کند. خرید یاتاقان بی‌کیفیت نه‌تنها سبب اتلاف هزینه خواهد شد؛ بلکه ممکن است مشکلات و خطرات جبران‌ناپذیری را نیز به همراه داشته باشد؛ به همین دلیل در خرید این نوع از تجهیزات حتماً باید به سراغ مراکز معتبر و شناخته‌شده بروید تا از کیفیت محصولات آنها اطمینان داشته باشید.
یاتاقان (bearing) به دسته بسیار گسترده‌ای از محصولات صنعتی اشاره دارد که به‌منظور به حرکت درآوردن راحت دو قطعه فلزی بر روی یکدیگر مورداستفاده قرار می‌گیرند. این قطعه فلزی در اکثر دستگاه‌ها و ماشین‌آلات صنعتی استفاده می‌شود تا از سایش و خوردگی زودهنگام قطعات آنها جلوگیری کند. یاتاقانها در اشکال و مدل‌های گوناگونی تولید می‌شوند که هرکدام از آنها در دستگاه‌های متنوعی کاربرد دارند.
بلبرینگ و رولبرینگ نیز نوعی یاتاقان محسوب می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر بلبرینگها زیرمجموعه‌ای از یاتاقانها هستند که هرکدام از آنها کاربردهای خاص خود را دارند.
یاتاقانها محل استقرار و قرارگیری شافت، محورها، توپی و قطعات متحرک هستند. همین امر آنها را به مهم‌ترین قطعات در تجهیزات صنعتی تبدیل کرده است.
یاتاقان صنعتی درواقع نوعی بیرینگ است که به شکل ورقه‌های بسیار نازک فلزی برای تنظیم لقی میل‌لنگ، شاتون‌ها و همچنین حرکت روان آنها در حین روشن بودن موتور تولید می‌شود. از مهم‌ترین ویژگی‌های یاتاقانهای صنعتی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
با خرید یاتاقان باکیفیت در کنار استفاده از روان کارهای مناسب می‌توانید مانع از ساییدگی اجزای مختلف ماشین‌آلات صنعتی و درنهایت افزایش سرعت و راندمان کاری آنها شوید.
عملکرد یاتاقانها به‌گونه‌ای است که با تولید حرکات چرخشی، میزان اصطکاک بین دو قطعه را کاهش داده تا حرکات خطی و چرخشی بین آنها راحت‌تر شود. در فرایند تولید و طراحی انواع یاتاقانهای موجود در بازار، استانداردهای خاصی رعایت می‌شود که همین امر سبب شده است تا هرکدام از آنها کارایی متفاوتی نسبت به یکدیگر داشته باشد. ازاین‌رو هنگام خرید انواع یاتاقان باید دقت زیادی داشته باشید تا بتوانید محصولی باکیفیت و متناسب با کاربردهای مختلف خریداری کنید.
یاتاقان، بین میل‌لنگ و دسته‌پیستون قرار می‌گیرد. میل‌لنگ و دسته‌پیستون دائماً با یکدیگر در تماس هستند. برخورد مداوم آنها با یکدیگر اصطکاک ایجاد کرده و درنهایت سبب ساییدگی آنها خواهد شد که وجود یاتاقان در بین آنها از بروز این مشکل جلوگیری می‌کند.
حال اگر دمای این قطعه بیش‌ازحد مجاز بالا برود دیگر قادر به انجام درست وظیفه خود نخواهد بود. درنتیجه بین قطعات، اصطکاک به وجود می‌آید که در این مواقع اصطلاحاً گفته می‌شود، موتور خودرو یاتاقان زده است.
خرید یاتاقان نامرغوب و همچنین هرگونه سهل‌انگاری در استفاده از آن می‌تواند منجر به بروز مشکلات بسیار زیادی شود.
همان‌طور که گفتیم، اگر یاتاقان خودرو نتواند وظایف خود را که شامل ممانعت از اصطکاک پیستون و میل‌لنگ، کاهش میزان اصطکاک بین شاتون و میل‌لنگ، تنظیم لقی میل‌لنگ و شاتون‌ها، جلوگیری از انحراف در شفت خودرو و فراهم کردن بستری مناسب برای سوار شدن قطعات خودرو روی یکدیگر است را به‌درستی انجام دهد، می‌گوییم خودرو یاتاقان زده است. اکنون سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است چه عواملی سبب بروز اختلال در عملکرد یاتاقان می‌شود؟
در اینجا می‌خواهیم مهم‌ترین دلایل یاتاقان زدن موتور خودرو را موردبررسی قرار دهیم.
خرید و استفاده از روغن‌های نامرغوب، یکی از مهم‌ترین عواملی است که بر عملکرد یاتاقان اثر می‌گذارد. روغن‌های نامرغوب بعد از مدتی رسوب می‌کنند که این رسوبات به قطعات داخلی خودرو نفوذ خواهند کرد و موجب ایجاد رسوب در آنها نیز می‌شوند. در چنین حالتی، عملکرد طبیعی این قطعاً دچار اختلال شده و درنهایت بر عملکرد یاتاقان نیز تأثیر می‌گذارند علاوه بر این حتی اگر شما از روغن‌های باکیفیت استفاده کنید ولی روغن‌کاری را به‌درستی انجام ندهید نیز ممکن است شاهد یاتاقان زدن خودروی خود باشید.
افزایش بیش‌ازحد دمای موتور یکی دیگر از عوامل بروز اختلال در عملکرد یاتاقانها محسوب می‌شود. با افزایش دمای موتور، فن خودرو به‌درستی کار نخواهد کرد و سبب داغ شدن یاتاقان می‌شود.
از دیگر عوامل یاتاقان زدن خودرو می‌توانیم به فرسودگی قطعات یاتاقان اشاره کنیم. ایجاد استهلاک در قطعه و یا بروز هرگونه شکستگی در آن، عملکرد موتور را مختل کرده و موتور یاتاقان می‌زند.
در مواقعی پیش می‌آید که هم از روغن‌های مرغوب استفاده کرده‌اید و هم، فرایند روغن‌کاری را به‌درستی انجام داده‌اید، اما بازهم خودروی شما یاتاقان می‌زند. در این حالت به‌احتمال‌زیاد پمپ روغن خراب شده است. درصورتی‌که پمپ روغن دچار مشکل شود، روغن‌کاری قطعات به‌درستی انجام نمی‌شود و خودرو یاتاقان می‌زند.
وقتی هنگام رانندگی، بیش‌ازحد گاز می‌دهید باید به این موضوع توجه داشته باشید که دور موتور زیادتر از حد معمول بالا می‌رود و به قطعات خودرو، فشار قابل‌توجهی وارد می‌شود. این موضوع نیز سبب کاهش عمر مفید یاتاقان خودرو خواهد شد.
علاوه بر موارد ذکرشده لقی شاتون، رانندگی در زمان تمام شدن آب موتور و کهنه شدن بیش‌ازحد روغن‌موتور از دیگر عوامل مؤثر بر یاتاقان زدن خودرو شناخته شده‌اند.
امروزه تولید یاتاقانها با توجه به نوع کارکرد آنها و همچنین مکانی که قرار است از آنها استفاده شود صورت می‌گیرد. همین امر سبب شده است یاتاقانها در اندازه‌ها و اشکال بسیار متنوعی تولید و روانه بازار شوند. انواع بلبرینگ، رولبرینگ، یاتاقان بلبرینگ، یاتاقانهای ساده و یاتاقانهای لغزشی نمونه‌هایی از اشکال متنوع این نوع از تجهیزات صنعتی به شمار می‌روند.
تنوع در تولید یاتاقان سبب شده است تا انتخاب و خرید گزینه مناسبی از آنها تا حدی دشوار شود. این کار تنها از عهده کسانی برمی‌آید که از دانش کافی در علم مکانیک برخوردار هستند و شناخت کاملی از مکانیزم کاری ماشین‌آلات اتصال یاتاقان دارند.
یاتاقانها با توجه به نوع حرکتشان، اصول کاری، شکل ظاهری و بارهایی که تحمل می‌کنند به گروه‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه به بررسی هرکدام از آنها می‌پردازیم.
یاتاقانهای ساده به کمک روان کارها و روان‌سازها، میزان اصطکاک بین سطوح مختلف را کاهش می‌دهند. سرعت آنها متوسط و به سمت کم است و حتی ممکن است در مواردی نیاز به خنک کاری داشته باشند. نوع روان کاری که در زمان استفاده از این نوع یاتاقانها استفاده می‌شود در طول عمر آنها تأثیر بسیار زیادی دارد. درواقع هرچقدر که نوع سیالات روان کار، باکیفیت‌تر و مرغوب‌تر باشند میزان بازدهی و کارکرد این نوع از یاتاقانها نیز افزایش می‌یابد.
این نوع از یاتاقانها به کمک سیال یا گاز مخصوص، نیروی وارده از قطعات را جذب می‌کنند. اگرچه این گروه از یاتاقانها کارایی بسیار زیادی دارند، اما ورود هرگونه سنگ‌ریزه و گردوغبار می‌تواند در عملکرد آنها تداخل ایجاد کند. بنابراین در زمان خرید یاتاقان لغزشی حتماً باید به نوع کاربرد آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
در این نوع از یاتاقانها یک نوع ساچمه یا غلتک وجود دارد که از بروز اصطکاک جلوگیری می‌کند. در این نوع از یاتاقانها انتقال بار از طریق تماس غلتشی رخ می‌دهد. طول عمر این یاتاقانها نیز مانند انواع ساده به روان کارهای مورداستفاده بستگی دارد.
این گروه از یاتاقانها به کمک میدان مغناطیسی دو جزء مختلف دستگاه را از یکدیگر جدا نگه می‌دارند و به این طریق سبب کاهش اصطکاک می‌شوند. یاتاقانهای مغناطیسی سرعت بسیار زیادی دارند که به‌موجب آن در حین کار کردن نیاز به انرژی فوق‌العاده‌ای نیز خواهند داشت.
در یاتاقانهای خمشی نیروی حاصل از تغییر زاویه‌ی حلقه‌ی بیرونی آنها سبب ایجاد حرکت می‌شود. نوع کاربرد آنها به‌طور مستقیم در میزان بازدهی و طول عمرشان تأثیرگذار است.
یاتاقانهای مرصعی انعطاف‌پذیری بسیار بالایی دارند و عملکرد آنها به‌صورت گردشی است. این نوع قطعات به دلیل سرعت کم و درعین‌حال دقت بسیار زیادی که دارند بیشتر در صنعت تولید ساعت به‌کاربرده می‌شوند.
عوامل زیادی در انتخاب و خرید یک یاتاقان مناسب و باکیفیت تأثیرگذار هستند که از بین آنها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
نوع و میزان باری که بر یاتاقانها اعمال می‌شود، یکی از عوامل مهمی است که در زمان خرید یاتاقان حتماً باید به آن توجه کنید. یاتاقانها و یاتاقانهای بلبرینگ به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند تا بتوانند بارهای شعاعی و محوری را به حالت تعلیق درآورند. در اینجا منظور از نوع بار، میزان لرزش و ضربه‌هایی است که توسط شافت به یاتاقان اعمال می‌شود.
برای تعلیق بارهای شعاعی که در راستای عمود بر محور شافت اعمال می‌شوند بهتر است به سراغ یاتاقانهای UCP بروید؛ اما اگر هدف شما تعلیق بارهای محوری است که در راستای موازی با محور شافت اعمال می‌شوند، یاتاقانهای UCF گزینه مناسبی خواهند بود.
یکی دیگر از فاکتورهایی که در زمان انتخاب و خرید یاتاقان مناسب باید به آن توجه کنید، سطح اتکای آن است. به‌عنوان‌مثال سطح اتکای یاتاقانهای پیچ و مهره‌ای که به 2 شکل چهار پیچ و یا دو پیچ در دسترس می‌باشند، خنثی از ماشین‌آلات است. درواقع شما می‌توانید حتی از زمین و یا هر سطح دیگری که خارج از سیستم است، برای اتکای آنها استفاده کنید. این در حالی است که یاتاقانهای سری UC به‌صورت گوی شکل و متصل با ماشین تولید می‌شوند.
در کنار فاکتورهایی که تاکنون برای خرید یاتاقان اشاره کردیم، میزان بودجه شما نیز عامل مؤثری در زمان خرید این نوع از قطعات صنعتی است. طبیعتاً یاتاقانهای تولیدشده از برندهای معتبر، قیمت بالاتری نسبت به سایر برندها خواهند داشت.
خرید یاتاقانهای معتبر اگرچه که قیمت بالایی دارند، اما با توجه به طول عمر آنها و همچنین جلوگیری از آسیب رساندن به دیگر اجزای ماشین ازنظر اقتصادی منطقی است.
از دیگر عوامل مهمی که در انتخاب یاتاقان بایستی به آن توجه کنید، سرعت دورانی آن است. علاوه بر سرعت دورانی، غیر هم‌راستایی محورها نیز موضوع مهم دیگری است که ممکن است برخی از افراد را ملزم به استفاده از یاتاقانهای خودتنظیم‌شونده می‌کند.
یاتاقانهای مختلف، محدودیت سرعت عملکرد متفاوتی دارند. سرعت یاتاقان معمولاً به‌عنوان حداکثر سرعت نسبی سطح، تعیین می‌شود که اغلب با واحد ft/s یا m/s مشخص می‌شود.
در یاتاقانهای چرخشی معمولاً عملکرد را برحسب محصول DN توصیف می‌کنند که در آن D میانگین قطر (اغلب برحسب میلی‌متر) یاتاقان و N نرخ چرخش برحسب دور در دقیقه است.
به‌طورکلی، همپوشانی محدوده سرعت قابل‌توجهی بین انواع یاتاقانها وجود دارد. به زبان ساده‌تر ﺳﺮﻋﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد یاتاقانها در ﺑﺎزه قابل‌توجهی با هم ﺗﺪاﺧﻞ پیدا می‌کند. به‌عنوان‌مثال یاتاقانهای ساده معمولاً فقط در سرعت‌های پایین کارایی دارند. این در حالی است که یاتاقانهای غلتشی از سرعت بیشتری برخوردار هستند.
توجه به عوامل دیگری مانند امکان نصب ساده، آب‌بندی، اندازه بار، دقت و فضای کاری می‌توانند به شما در خرید بهتر انواع یاتاقان کمک کند.
با نگهداری درست و اصولی و همچنین استفاده صحیح از یاتاقانها می‌توانید عملکرد آنها را چند برابر و طول عمرشان را نیز افزایش دهید. اگرچه که برخی از یاتاقانها مانند انواع لغزشی و یا مغناطیسی آن ممکن است نیاز به نگهداری کمتری داشته باشند، اما به‌طورکلی ساختار اکثر آنها به‌گونه‌ای است که نیاز به تمیزکاری و روان کاری دوره‌ای دارند. با این کار می‌توانید از خرابی پیش از موعد آنها جلوگیری کنید.
یکی از مهم‌ترین موارد در فرآیند نگهداری از یاتاقانها جلوگیری از ورود هرگونه گردوغبار، مواد آلاینده و مواد شیمیایی به داخل آنها است. چراکه این مواد می‌توانند تا حد بسیار زیادی کارایی دستگاه را کاهش دهند. یکی دیگر از عوامل مخرب یاتاقانها ضربه است. ضربه‌های هرچند کوچک هم ممکن است در ساختار یاتاقانها ترک ایجاد کند و کارایی آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
علاوه بر این موارد بهتر است برای نصب یاتاقانها از افراد متخصص و باتجربه کمک بگیرید. چراکه هرگونه اشتباهی در فرآیند نصب یاتاقان می‌تواند به قطعات و اجزای تشکیل‌دهنده آنها آسیب بزند.
قیمت یکی از عوامل بسیار مهمی است که هر خریداری در هنگام خرید یاتاقان به آن توجه می‌کند و همواره سعی دارد تا محصولی باکیفیت و درعین‌حال مقرون‌به‌صرفه خریداری کند.
همان‌طور که بارها در این مقاله گفتیم، یاتاقانها جزو یکی از حساس‌ترین و پرکاربردترین تجهیزات صنعتی هستند. ازاین‌رو خرید انواع باکیفیت آن که بتواند تا مدت‌ها بدون هیچ مشکلی کار کند، اهمیت بسیار زیادی دارد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم برای خرید یاتاقان به سراغ شرکت‌ها و گروه‌های صنعتی معتبر بروید تا از کیفیت محصول خریداری‌شده و اصل بودن آن اطمینان داشته باشید.
یاتاقانها نیز مانند هر ماشین‌آلات صنعتی دیگری ازنظر نوع، جنس و اندازه انواع گوناگونی دارند و برندهای مختلفی اقدام به تولید آنها کرده‌اند که همین امر سبب تنوع در قیمت یاتاقان شده است.
اگر در کسب‌وکار خود به هرکدام از انواع یاتاقانها نیازمند هستید و قصد دارید تا اقدام به خرید برندهای معتبر و باکیفیت این محصول نمایید، مجموعه بلک ابزار با عرضه انواع یاتاقانهای معتبر و ارائه قیمت بروز آنها امکان خرید آسوده، مقرون‌به‌صرفه و امن را برایتان فراهم کرده است.
همچنین اگر تخصص کافی در خصوص انواع یاتاقان ندارید و نمی‌دانید که چه برندی از کیفیت بالاتری برخوردار است، بهتر است از شرکت‌ها و افرادی که در زمینه فروش یاتاقان تخصص و تجربه دارند، مشورت بگیرید. مشاوران و پشتیبانان گروه صنعتی بلک ابزار با دارا بودن سال‌ها تجربه در زمینه تهیه و عرضه انواع تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی می‌توانند به‌صورت شبانه‌روزی و هفت روز هفته در این مورد به شما کمک کنند.
در این مجموعه تلاش شده است تا با عرضه انواع یاتاقانهای صنعتی باکیفیت و درعین‌حال مقرون‌به‌صرفه رضایت هرچه بیشتر شما مشتریان و خریداران عزیز را جلب کرده و تجربه‌ای متفاوت از خرید اینترنتی را برایتان فراهم کند.
